Ciąża urojona u psa – przyczyny, objawy, leczenie

Wielu właścicieli suczek, zarówno rasowych jak i nie, boryka się z problemem ciąży urojonej. Może się ona ujawniać w większym stopniu lub przebiegać całkowicie niezauważona. Czym tak naprawdę jest ciąża urojona? Jakie są objawy ciąży urojonej u psa? Jakie stanowi ona zagrożenie dla zdrowia psiaka oraz jak sobie z nią radzić?

Czym jest ciąża urojona u psa?

Ciąża urojona u suczki jest zjawiskiem fizjologicznym. U niekastrowanych suk naturalnie zachodzi cykl rujowy, który dzieli się na cztery fazy: anestrus, proestrus, estrus i metestrus.

Podczas fazy estrus zachodzi owulacja, czyli uwolnienie komórek jajowych z pęcherzyka jajnikowego. To umożliwia zapłodnienie.

Za wystąpienie ciąży urojonej “odpowiedzialny” jest metestrus – przez około 2 miesiące (długość ciąży u psa) ciałka żółte powstałe z pękniętego pęcherzyka jajnikowego produkują progesteron. Progesteron jest hormonem odpowiedzialnym za utrzymanie ciąży – niezależnie czy suka jest zapłodniona, czy nie.

Co jest przyczyną tak nietypowej fizjologii?

U suk obserwujemy bowiem tzw. atawizm, czyli wystąpienie zachowania typowego dla przodków. W stadzie dzikich psów młode mogła mieć wyłącznie samica alfa. Jednak z różnych względów (niewystarczającej ilości pokarmu, czy jej śmierci) u pozostałych samic będących w tej samej fazie cyklu, aktywował się instynkt macierzyński oraz rozpoczynała się laktacja, by w razie potrzeby mogły wykarmić i wychować szczenięta.

Przyczyny ciąży urojonej u psa

Z reguły pojawienie się ciąży urojonej możemy uznać za idiopatyczne, pojawia się bez konkretnej przyczyny. Jest ona wówczas wynikiem osobniczych (indywidualnych) cech suki oraz jej wrażliwości na różne bodźce.

Jednak jeśli jesteśmy opiekunami niekastrowanej suki, powinniśmy być szczególnie czujni w określonych sytuacjach:

• towarzystwo suki ciężarnej lub karmiącej, zwłaszcza jeśli miały cieczkę w podobnym czasie
• pojawienie się w domu małego szczeniaka lub nawet małego kociaka

W obu tych przypadkach może dojść do rozbudzenia w suce instynktów macierzyńskich.

Objawy ciąży urojonej u psa

Objawy ciąży urojonej u suki są takie same jak objawy ciąży prawidłowej, dlatego, gdy tylko zaobserwujemy zmiany w zachowaniu czy wyglądzie naszej podopiecznej, powinniśmy natychmiast udać się do lekarza weterynarii w celu diagnozy, nawet jeśli jesteśmy prawie pewni, że nie doszło do krycia.

Każda suka może manifestować ciążę urojoną w różny sposób, u jednej możemy nie zaobserwować żadnych wyraźnych zmian behawioralnych, inna może być pobudzona i nerwowa, a jeszcze inna spokojna i rozleniwiona.

Do typowych objawów, które dadzą nam pewność, że nasza ulubienica przechodzi ciążę urojoną należą:

• budowanie gniazda
• znoszenie do gniazda zabawek, przenoszenie ich w pysku jak szczenięta, zwijanie się wokół nich do spania
• pokładanie się na grzbiecie
• nabrzmiałe gruczoły sutkowe
• lizanie się po brzuchu

Ciąża urojona u psa – jak sobie z nią radzić?

Gdy objawy występujące u naszej suki nie są zbyt wyraźne i uciążliwe, wystarczy terapia domowa. Zadaniem opiekuna jest wygaszenie instynktu macierzyńskiego psa.

Należy przeszkodzić mu w budowie gniazda, zabrać wszystkie zabawki, które potencjalnie mogłyby spełniać funkcję “szczeniąt”, oddzielić od suki ciężarnej czy odizolować od młodego lokatora (szczeniaka lub kociaka).

Zmniejszenie podaży pokarmu pomoże w zatrzymaniu laktacji, a długie spacery spowodują, że suka będzie zmuszona opuścić swoje gniazdo oraz wypełnią jej czas w ciągu dnia.

Nie bądź zbyt czuły!

Suka podczas ciąży urojonej oczekuje większej czułości ze strony opiekuna, jednak nie możemy sobie na nią pozwolić. Nie powinniśmy jej głaskać, mówić czule, a tym bardziej dotykać po brzuchu, ponieważ może to nasilić objawy poprzez podobieństwo do ssania przez szczenięta.

W sytuacji gdy gruczoły sutkowe stają się nabrzmiałe, ciepłe oraz cieknie z nich mleko powinniśmy natychmiast udać się do lekarza weterynarii.

W naturalnych warunkach szczenięta ściągałyby pokarm podczas karmienia, jednak w przypadku ciąży urojonej dochodzi do zastoju mleka, co stwarza idealne warunki rozwoju dla bakterii.

Bez pomocy farmakologicznej może dojść do ropnego zapalenia gruczołów sutkowych, a jego wynikiem może być rozsianie bakterii po całym organizmie wywołujące sepsę.

W leczeniu stosuje się leki przeciwzapalne oraz antybiotyki w celu wygaszenia stanu zapalnego oraz hormonoterapię.

Ciąża urojona u psa – podsumowanie

Ciąża urojona jest zarówno kłopotliwa dla właściciela jak i niebezpieczna dla zdrowia samego psa. Jedyną możliwością gwarantującą jej brak jest kastracja. Dlaczego kastracja a nie sterylizacja?

Powszechnie przyjęto w języku potocznym, że samice się sterylizuje. Sterylizacja to jedynie podwiązanie lub przecięcie jajowodów, bez usunięcia jajników, które de facto są przyczyną wystąpienia ciąży urojonej.

Natomiast kastracją nazywamy usunięcie jajników, najczęściej również z macicą. Dodatkowo wiele właścicieli uważa, że suka powinna przynajmniej raz zajść w ciążę.

W sytuacji, w której nie mamy planów rozpłodowych wobec naszej suczki, nie powinniśmy zwlekać z kastracją i wykonać zabieg najszybciej jak to tylko możliwe.

U młodych suczek nawet przed wystąpieniem pierwszej cieczki, ze względu na zminimalizowanie wystąpienia ciąży urojonej czy powikłań zdrowotnych w przyszłości takich jak ropomacicze czy nowotwory.

Jednak jeśli nasza podopieczna jest suką hodowlaną, kastracja nie wchodzi w grę. Pozostaje nam wówczas uważne obserwowanie psa, by możliwie najszybciej zauważyć objawy ciąży urojonej i zacząć jej przeciwdziałać.