Wszyscy dbamy o nasze zwierzaki, chcemy aby były zdrowe i pełne energii. Niezbędne do tego jest prawidłowe żywienie psa, o którym często właściciele mają niewielką wiedzę. Tym wpisem chciałabym rozpocząć cykl poświęcony dietetyce, żywieniu psów.
Musimy pamiętać, że zwierzęta na różnych etapach swojego rozwoju mają różne zapotrzebowania żywieniowe, inaczej powinno karmić się szczeniaka, inaczej psa dorosłego, jeszcze inne wymagania ma suka w ciąży czy podczas karmienia swojego potomstwa.
Podstawowe składniki pokarmowe, które powinny być dostarczone lub są niezbędne w diecie pupila, dzielimy na sześć głównych kategorii: woda, węglowodany, białka, tłuszcze, składniki mineralne i witaminy.
Woda jest podstawowym i niezbędnym składnikiem pokarmowym w diecie. Nie posiada ona żadnej wartości energetycznej natomiast jest czynnikiem regulującym temperaturę ciała, nawilża stawy, gałki oczne, także jest środowiskiem do transportu składników odżywczych oraz wielu reakcji biochemicznych zachodzących w organizmie. Utrata ok. 15% wody z organizmu zwierzęcia oznacza jego śmierć. Przyjmuje się, że zdrowy pies czy kot powinien wypijać ok. 50 ml wody na 1 kg masy ciała w ciągu doby.
Energia jest priorytetem dla organizmu, a dostarczą jej białka, tłuszcze i węglowodany. Jednostką, którą określamy energię jest kaloria (cal) lub dżul (J). Ustalając dietę psa należy rozpocząć od określenia jego zapotrzebowania na energię i do niego dostosować składniki odżywcze. Zapotrzebowanie na energię określamy symbolem „EM” – energia metaboliczna.
Tłuszcze są najbardziej wydajnym źródłem energii i w 1 gramie dostarczają jej 2,5 raza więcej niż białko i węglowodany. Tłuszcze zawarte w diecie (lipidy) składają się głównie z trójglicerydów (trzy cząsteczki kwasów tłuszczowych połączonych z cząsteczką glicerolu). Niezbędne w diecie są dwie grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych określanych jako omega-3 i omega-6.
Białka są także niezbędnym budulcem kości, chrząstek, ścięgien, skóry, okrywy włosowej,… należy pamiętać, iż każde źródło białka ma inny skład aminokwasowy i powinniśmy zapewniać psu jego różne źródła.
Węglowodany dzielimy na cukry proste i złożone. Cukry proste oraz skrobie wykorzystywane przez organizm jako źródło glukozy służą nie tylko do wytwarzania energii, ale także ciepła oraz mogą zostać wykorzystane jako budulec dla innych składników pokarmowych. Nadmiar węglowodanów zostaje przekształcony w tłuszcz, który jest także magazynem energii.
Minerały, przeciwutleniacze oraz witaminy są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu ale nie dostarczają mu energii. Ponad 18 pierwiastków mineralnych uważa się za niezbędne dla ssaków. Z definicji, makroelementy potrzebne są w diecie zwierząt w większej ilości niż mikroelementy i pierwiastki śladowe. Istnieje siedem makroelementów: wapń, fosfor, sód, siarka, magnez, potas, chlor oraz minimum 11 mikroelementów, z których najważniejszymi są: żelazo, cynk, miedź.
Witaminy dzielimy na dwie grupy: rozpuszczalne i nierozpuszczalne w tłuszczach. Ponieważ witaminy rozpuszczalne w wodzie są łatwo tracone w moczem i nie są magazynowane w organizmie, należy zapewnić ich odpowiedni poziom w codziennej diecie. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są łatwiej magazynowane i dlatego bardziej prawdopodobne jest wystąpienie zatrucia niż niedoboru. Każda z witamin pełni właściwą sobie i niezbędną funkcję. Rosnące i rozmnażające się zwierzęta muszą wytworzyć nowe tkanki, dlatego potrzebują wyższej zawartości witamin do właściwego rozwoju. Grupa barwników zwanych karotenoidami również wykazuje działanie podobne do witamin. Ponad 600 różnych substancji jest zaliczanych do grupy karotenoidów, ale mniej niż 10% może zostać przekształconych w witaminę A. Karotenoidy znajdują się głównie w pomarańczowych i zielonych warzywach. Pełnią funkcję przeciwutleniaczy. Flawonoidy to kolejna grupa barwników (czerwonych, niebieskich i żółtych) wykazujących działanie podobne do witamin. Znajdują się w skórkach kolorowych owoców i warzyw. Flawonoidy pozwalają oszczędzać witaminę C i wspomagają układ odpornościowy.
20 Comments